Lokatie
WOII vliegveld Maldegem
Interne nummering
Mal 10
Type structuur
Schijnwerperstand - FA Scheinwerferstand
Toegankelijkheid
Niet meer van toepassing. Structuur is gesloopt rond 1946
Routebeschrijving om deze structuur te vinden:
  • Dit betreft de meest zuidoostelijke van in totaal origineel 5 structuren die ooit stonden langs de Ringbaan aan de noordkant van het toenmalige vliegveld.
Oude kaarten van toepassing voor deze structuur
  • Kaart: Oude RAF kaart daterend van 13/02/1945 (dus reeds na de bevrijding) van het vliegveld van Maldegem - Erfgoednota IOED Meetjesland.

Luchtfoto Google Earth waarbij op basis van een summiere kaart van het Belgische leger uit 1947 werd gepoogd het vliegveld te begrenzen op een actuele luchtfoto.

Deze structuren zijn te zoeken noordelijk van het blauwe gedeelte van de originele landings- en opstijgbaan van het vliegveld.
Luchtfoto's horende bij deze structuur:

Detail op de RAF kaart van dit vliegveld waar ook deze cluster van gebouwen op te vinden is:

Op de schets zie je 5 structuren aan de noordoostkant van het vliegveld. Deze structuur is op deze schets de meest zuidoostelijke kleine structuur.

Luchtfoto's van een Amerikaans bombardement op 10 April 1944 op vooral de noordoostelijke zijde van dit vliegveld - Archeologienota over IZ Ringbaan 2017 DL&H Archeologie

Dit betreffen 3 foto's van een Amerikaans bombardement op het vliegveld van Maldegem op 10 April 1944. Het was vooral deze zone en het eigenlijke gebetoneerde gedeelte van de landings- en opstijgpiste die hierbij zwaar getroffen werd. Bij deze aanval werd 1 van de 5 gebouwtjes bij deze cluster horende zeer zwaar geraakt en in feite vernield. Dit verklaart waarom alvast 1 structuur na WOII vrij snel werd afgebroken.

De eerste foto toont letterlijk het inslaan van de bommen.

 

April 1944 op vooral de noordoostelijke zijde van dit vliegveld - Archeologienota over IZ Ringbaan 2017 DL&H Archeologie

2e foto van hetzelfde bombardement. Het vliegveld komt onder een dikke rookwolk te liggen.

April 1944 op vooral de noordoostelijke zijde van dit vliegveld - Archeologienota over IZ Ringbaan 2017 DL&H Archeologie

3e foto van dezelfde zone van het vliegveld. Alle rook is ondertussen opgetrokken en blijkbaar heeft men ook hier en daar, onder andere op de opstijg- en landingsbanen al beperkt de kraters gevuld.

April 1944 op vooral de noordoostelijke zijde van dit vliegveld - Collectie Geert Beelaert.

Detail van de toen 5 gebouwtjes op de onderste luchtfoto. Er valt duidelijk te zien dat de sector met de 5 gebouwtjes in de zone getroffen door de bommen kwam te liggen. Het onderste gebouwtje rechtsonder is effectief getroffen.

Op en rond deze structuren was er zeker lichter FLAK-geschut (allicht 20 mm) opgesteld.

Oud Kadasterplan 1946 - Archief Maldegem

De origineel 5 pilotengebouwen zijn rechts omcirkeld. Enkel het gebouw rechtsonder is een kruis overgetrokken omdat het reeds in zeer slechte staat zal zijn geweest door het bombardement.

Luchtfoto 1971 www.geopunt.be

Detailfoto van deze zone van het vliegveld in 1971. De gebouwtjes waren toen letterlijk nog in open velden te zoeken.

 

Luchtfoto 1971 www.geopunt.be

Detail van de toen nog 4 structuren. Deze structuur was dus toen al lang niet meer aanwezig.

Luchtfoto 2023 Google Earth

Detail van dezelfde zone terwijl de industriezone hen ook daar in feite komt zoeken en ongewenst maakt.

Detail Luchtfoto 2023 Google Earth

De toen nog 4 structuren.

Eind 2022 werden ook hiervan nog eens de 2 meest rechtse structuren op de luchtfoto gesloopt voor de uitbreiding van de industriezone. Hier zijn ze nog als 4 de structuren te zien. Deze structuur moet ongeveer verticaal gespiegeld gestaan hebben zuidelijk van de 2e manschappenbunker waar heden de onderste container te zien is.

Localisatie van de structuur bij de site
  • Noordoost-kant van het vliegveld.

Functie van de structuur
  • Deze structuren staan af en toe beschreven als de pilotengebouwen. Het is een kleine cluster van enerzijds 2 versterkte gebouwen en 3 kleinere structuren voor de opstelling van allicht schijnwerpers of mogelijks ook FLAK-geschut (luchtafweer)
Beschrijving van de structuur
  • De gebouwtjes opgetrokken voor het opstellen van schijnwerpers, mogelijks ook FLAK-geschut, waren allen vrij identiek qua structuur.
  • De wanden waren opgemaakt uit in baksteen gemetste bekistingen (caissons) die daarna werden volgestort met beton of baksteenbrokkenbeton.
  • De structuur had 1 toegang.
  • Daarnaast had de structuur een raam in elke andere wand.
  • Het plafond was gevormd door een ter plaatse gestorte betonnen plaat.
  • Op het dak was bijkomend een volledige in betonnen snelbouwstenen opgetrokken verschansing opgetrokken waarbinnen toen of een schijnwerper voor de luchtafweer of effectief luchtafweergeschut zal opgesteld gestaan hebben.
  • Intern had de structuur 2 kamers.
  • Dit diende enerzijds allicht als opslagplaats voor eventueel munitie en anderzijds in het geval van een schijnwerper als kleine elektriciteitskabine en bijhorende bediening voor de schijnwerper op het dak.
  • Men verklaart hier ook altijd dat er een schuine aarden ramp was voorzien naast de toegang maar dit lijkt weinig waarschijnlijk gezien daar toch wel praktisch de ruimte voor ontbrak. Dit zou gediend hebben om de bovenstructuur op die manier te bereiken met onder andere FLAK-geschut. Ook aan alle andere zijdes heeft de structuur ramen wat de aanwezigheid van die ramp in grond onmogelijk maakt.

Bouwplannen horende bij deze structuur - opgesteld door Kurt Waelbroeck (MKB bunkertours)

Grondplan van een dergelijke structuur. Gezien er geen details van gekend zijn van dit gesloopte exemplaar, kan de uitvoering ook gespiegeld geweest zijn.

Aan de beide zijkanten is een iets groter raam.

Aan de achterzijde van de kamer met de toegang zit ook nog een raam.

3D-voorstelling van de structuur met inbegrip van het dak. Hierop was nog eens een opbouw met betonnen snelbouwstenen om een verschansing op te trekken. Deze verschansing is bij deze bunker verdwenen en hier ook niet getekend.

Toegang en linker zijkant.

Voorzijde en rechter zijkant

Achterzijde (rechts) en rechter zijkant (links)

Actuele toestand van deze structuur:
  • Niet meer van toepassing gezien deze structuur allicht al van rond 1946 is gesloopt.
Anekdotes, leuke weetjes en verhalen direct koppelbaar aan deze structuur:
  • Er zijn geen echte details van gekend buiten dat de structuur kort na WOII zal zijn gesloopt omdat hij bij het bombardement van de site op 10 April 1944 zeer zwaar beschadigd zal zijn geweest.

Foto's anno 2022

Actueel zicht op de locatie waar de structuur ooit moet hebben gestaan. Voor de rest ontbreekt elke vorm van fotografisch materiaal.

Mocht deze 5e structuur nog bestaan, zou hij ongeveer even ver van de weg gelegen hebben dan de allicht gespiegelde structuur meest links (Mal 08) . Hij zou op die manier voor de hier nog rechts aanwezige manschappenstructuur gestaan hebben. Deze werd ondertussen helaas eind 2022 ook gesloopt.

De structuur zou op die manier ongeveer ter hoogte van de zichtbare berm grond gestaan hebben voor de zichtbare manschappenstructuur (Mal 14).

  • Archeologienota over Maldegem Ringbaan - DL&H bvba (2017)
  • Maldegem Vliegplein - Luchtfotografisch onderzoek Vliegplein Maldegem - De Logi & Hoorne bvba - dr. B. Stichelbaut (2017)
  • MKB bunkertours voor bijkomende info van deze Duitse structuren en de bijhorende plannen.